System operacyjny – co to w ogóle jest?
System operacyjny (z angielskiego operating system, w skrócie OS) to niezbędne oprogramowanie zarządzające całym systemem komputerowym, bez którego nasze urządzenia nie mogłyby działać poprawnie. Niemożliwe byłoby np. uruchamianie programów, czy wykonywanie jakichkolwiek innych – nawet najprostszych – zadań.
Niezależnie od wybranego wariantu systemu czy urządzenia, to właśnie dzięki wirtualnemu środowisku sprzęty wykonują zlecone przez użytkowników zadania. OS kontroluje również pracę podzespołów, a co za tym idzie, rozdziela między nimi poszczególne zadania oraz wydziela czas, w jakim mają się nim zająć.
Czym jeszcze zajmują się OS’y?
Zjawisko to możemy porównać do menedżera w firmie, który cały czas sprawuje pieczę nad pozostałymi pracownikami i „rozdaje” im zadania. Systemy operacyjne m.in. planują i rozdzielają czas procesora poszczególnym działaniom, a także przydzielają pamięć operacyjną do wykonywanych aktualnie zadań.
Oprócz funkcji wewnętrznych, tj. wspomnianego zarządzania zasobami komputera, OS odpowiada również za komunikację między procesami i z urządzeniami zewnętrznymi. Udostępnia również przestrzeń do działania poszczególnych aplikacji, ale stara się dbać także o bezpieczeństwo i zapobiegać ewentualnym błędom.
Już w czerwcu w trakcie 2023 Apple Worldwide Developers Conference dowiedzieliśmy się, że system iOS 17 zadebiutuje już w tym roku. Co więc tak naprawdę przyniosła najnowsza aktualizacja, która ostatnio trafiła na iPhone’y?
Czytaj artykułRodzaje systemów operacyjnych
Wraz z rozwojem technologii na rynku pojawiło się wiele odmiennych systemów operacyjnych, które spełniają oczekiwania innych grup odbiorczych. Dzięki szerokiemu wyborowi, użytkownicy zawsze mogą przemyśleć, na czym im najbardziej zależy i na podstawie tego zadecydować, który system będzie dla nich najlepszy.
W zależności od rodzaju urządzenia, do wyboru mamy inne systemy operacyjne, choć największą różnicę możemy odczuć w przypadku PC i laptopów. Użytkownicy tych urządzeń rozkładają się na trzy „rodziny”, tj. najpopularniejszego Windowsa, specyficznego macOS-a i otwartego Linuxa (raczej dla zaawansowanych).
W przypadku smartfonów i tabletów wyróżniamy dwie grupy, tj. miłośników Apple – iOS (smartfony) & iPadOS (tablety, iPady) oraz Androidowców (Android na telefonach i tabletach). Swoją niszę (również w Polsce) ma Huawei, za sprawa swojego autorskiego (opartego na Androidzie) systemu HarmonyOS.
Windows (najnowsza wersja: Windows 11)
Microsoft Windows to rodzina systemów operacyjnych z blisko 40-letnią historią (pierwsze wydanie: 20 listopada 1985). Według dostępnych w sieci danych na luty 2024, Windows jest najpopularniejszym systemem operacyjnym na świecie, o czym świadczy fakt, że korzysta z niego około 68% wszystkich użytkowników.
Przez kilkadziesiąt lat istnienia produkt Microsoftu rozrósł się do tego stopnia, że aktualnie jest uważany przez wielu za „podstawowy” system. Podobnie jak w przypadku Androida na telefonach, to właśnie Windowsa znajdziecie na pokładzie komputerów stacjonarnych i laptopów od wielu producentów.
Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak zainstalować system Windows 11? Ten poradnik pomoże Ci przejść przez ten proces krok po kroku! Przy okazji zobaczysz, który sposób jest najbardziej optymalny w twoim przypadku.
Czytaj artykułmacOS (najnowsza wersja: macOS 14)
macOS, a właściwie macOS Sonoma, to kolejne główne wydanie systemu operacyjnego od Apple dla urządzeń Macintosh. Komputery i laptopy Mac oparte o niego to jeden z ważniejszych elementów układanki, jaką jest ekosystem giganta z Cuppertino (wymieniany jako jeden z największych sukcesów firmy).
Największym plusem całego ekosystemu Apple jest zdecydowanie fakt, iż wszystkie używane przez nich systemy operacyjne (m.in. iOS, macOS, iPadOS, czy WatchOS) są niemal identyczne. Dzięki temu, użytkownicy, którzy raz nauczą się funkcjonować w rodzinie nadgryzionego jabłka, nie zapomną tego na długie lata.
Linux (dla najbardziej zaawansowanych użytkowników)
Linux, a w zasadzie cała rodzina oparta na tym jądrze, to darmowy system operacyjny, wyróżniający się na tle wszystkich pozostałych. Wszystko ze względu na sposób podejścia jego autorów, w tym fakt, że jest to wolne i otwarte oprogramowanie, którego kod źródłowy możemy w dowolny sposób modyfikować.
System ten jest raczej wykorzystywany przez osoby „znające się na rzeczy”, niż świeżych użytkowników komputerów. Struktura Linuxa pozwala użytkownikom przejąć nad nim całkowitą kontrolę, dzięki czemu często jest on wykorzystywany do nauki, czy przeprowadzania różnego rodzaju specjalistycznych testów.
Wszystko wskazuje na to, że Apple po raz kolejny próbowało zamydlić oczy swoich klientów. Przedstawiciele firmy twierdzili, że MacBooki z 8 GB pamięci RAM dorównują laptopom Windows z 16 GB! Jak jest naprawdę?
Czytaj artykułCzy istnieje najlepszy system operacyjny?
Jak to zazwyczaj bywa, nie można udzielić odpowiedzi, że jeden konkretny system operacyjny będzie najlepszy dla wszystkich użytkowników, bowiem każdy z nas ma swoje osobiste wymagania. To właśnie na podstawie swoich oczekiwań powinniśmy decydować, który z dostępnych wariantów sprawdzi się u nas najlepiej.
Zgodnie z wcześniejszymi opisami systemów, Windows jest najlepszym wyborem dla zdecydowanej większości, kiedy macOS od Apple sprawdzi się u miłośników produktów i ekosystemu tej firmy. Jednocześnie Linux pozwala użytkownikom na nieograniczoną „zabawę” w dużej, komputerowej piaskownicy.
Jaki system operacyjny macie na swoich urządzeniach codziennego użytku? Który z nich zasługuje według Was na tytuł tego najlepszego?
ŹRÓDŁO: zdjęcie główne – Evelyn Mendes
Dodaj komentarz