Już nie raz mieliśmy okazję informować Was o przeróżnych przepychankach, jakie towarzyszą wprowadzeniu 5G w Polsce. Tym razem jednak sytuacja jest znacznie poważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej. Zgodnie z najnowszym raportem, jakie przygotowała firma Audytel wraz z kancelarią Dentons wynika, że straty dla gospodarki będą ogromne.
Zgodnie z wyliczeniami, jakie pojawiły się we wspomnianym raporcie, łączna strata dla polskiej branży telekomunikacyjnej wyniesie niemal 15 mld zł w ciągu zaledwie 5 lat. Z kolei dla całej polskiej gospodarki te straty mają przekroczyć granicę nawet 40 mld złotych. To wszystko jak na razie kalkulacje zakładające jeden konkretny scenariusz. Mianowicie mowa tutaj o wykluczeniu jedynie firmy Huawei z dostarczania sprzętu wymaganego do instalacji 5G.
Nieszczęsna ustawa KSC
Polskie władze opublikowały 20 stycznia 2021 r. poprawiony projekt Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa (KSC). Jej treść pomimo wielu uwag, które między innymi pochodziły od przedstawicieli rynku telekomunikacyjnego nie została zmieniona w należyty sposób. Jednym z kluczowych rozwiązań, które zostało utrzymane, jest mocno arbitralna procedura oceny ryzyka dostawców sprzętu sieciowego.
Mowa tutaj o sposobie oceny poszczególnych przedstawicieli branży technologicznej. Ci mogą zostać podzieleni na trzy kategorie pod względem potencjalnego ryzyka. Przede wszystkim już w tym miejscu nie jest powiedziane wprost, o jakie ryzyko chodzi? Czy to potencjalny terroryzm, naruszenie cyberbezpieczeństwa, a może zupełnie niezwiązane ryzyko epidemiologiczne?
Składowymi, które składają się na ocenę ryzyka są kwestie merytoryczne, ale także kwestie polityczne, światopoglądowe czy nawet uznaniowe. W związku z tym ustawa w obecnym kształcie może przynieść szereg strat finansowych. W tym dla rynku telekomunikacyjnego, konsumentów oraz całej polskiej gospodarki.
Takie bardzo smutne wnioski jak i wiele innych znalazło się w wcześniej wspomnianym raporcie „Prawne i ekonomiczne skutki ograniczenia konkurencji wśród dostawców sprzętu sieciowego 5G w Polsce”. Jeżeli chcielibyście zapoznać się z jego treścią to możecie go znaleźć pod tym linkiem.
Opóźnienie i wzrost cen
To jednak nie koniec problemów, jakie zostały wypunktowane w raporcie. Zgodnie z obecnymi zapisami w obecnej wersji ustawy KSC, skutkiem potencjalnie arbitralnej decyzji będzie wymuszona wymiana sprzętu sieciowego. W przypadku sprzętu Huawei taka decyzja może kosztować polskich operatorów 14,9 mld zł.
Będzie to także bezpośredni skutek zwiększonych kosztów utrzymania, większego zużycia energii oraz kosztów potencjalnych sporów prawnych. Przy założeniu, że z rynku zostanie wykluczonych dwóch chińskich dostawców (w tym Huawei), sam koszt wymiany urządzeń sieciowych przez operatorów przekroczyłby 6,8 mld zł w pespektywie 10 lat.
Z naszych analiz wynika, że wzrosnąć mogą także ceny sprzętu dostarczanego przez pozostałych dostawców sprzętu sieciowego. Szczególnie odczuwalne byłoby to w kontekście zaawansowanych technologii do budowy sieci 5G. Tutaj wzrost cen mógłby zamknąć się nawet w przedziale od 17% do 23%. Taki wzrost cen sprzętu 5G przełożyłby się na dodatkowe koszty dla operatorów, które wyniosły by ponad 3,5 mld zł
Z raportu wynika, że przez ekonomiczne skutki wejścia w życie ustawy o KSC operatorzy mogą rozłożyć inwestycje w rozwój sieci 5G na kilka dodatkowych lat.
To w naturalny sposób sprawie, że budowa sieci 5G w Polsce przedłuży się o kolejne lata. W wariancie z wykluczeniem chińskich dostawców może to być 14 miesięcy. Jeśli pojawią się nowe ryzyka techniczne, strategiczne i logistyczne – czas ten może wynieść nawet 3 lata
Polska gospodarka na hamulcu
Jak podają analitycy Audytela, jeśli dojdzie do dodatkowego opóźnienia w rozwoju sieci 5G straty finansowe dotkną nie tylko operatorów. Poszkodowani będą przede wszystkim konsumenci, ale także cała polska gospodarka. Z szacunków wynika, że każde 6 miesięcy dodatkowego opóźnienia zwiększy i tak już ujemne saldo skutków ekonomicznych o dodatkowe 16-17 mld zł.
Niewątpliwe opóźnienie we wdrożeniu sieci i powolne upowszechnienie usług 5G, które są kluczowe dla budowy przemysłu 4.0 oraz dojrzałego społeczeństwa cyfrowego, może przełożyć się na obniżenie potencjału wzrostu polskiego PKB o prawie 21,6 mld zł. Stanowi to 12% całego potencjału wzrostu polskiego PKB do końca 2030 r. . Z czysto ekonomicznego punktu widzenia nie istnieje żadne uzasadnienie dla przyjęcia ustawy o KSC, która jak się wydaje może mieć destrukcyjny wpływ na gospodarkę
W ciągu 10 lat (2021-2030) łączne szkody, spowodowane negatywnym oddziaływaniem KSC na rynek, mogą wynieść niemal 44 mld zł. Składają się na to:
- 21,5 mld zł obniżenia PKB
- 1,2 mld zł utraconej korzyści konsumentów
- 0,6 mld zł bezpośredniej straty dla Skarbu Państwa
- 14,1 mld zł bezpośredniej straty dla operatorów telekomunikacyjnych
Długofalowe konsekwencje mogą przełożyć się ponadto na obniżenie konkurencyjności polskiej gospodarki na arenie międzynarodowej.
Niezgodność z Konstytucją i przepisami międzynarodowymi
Raport kancelarii Dentons i Audytela pokazuje ponadto prawne skutki wejścia ustawy KSC w życie. Autorzy raportu zwracają szczególną uwagę na fakt, że niejasne przesłanki oceny dostawców stwarzają niezwykle niebezpieczną sytuację. Podmioty rynkowe, które się w niej znajdą nie będą znały kryteriów, jakimi może kierować się Minister przy rozstrzyganiu o ich sytuacji prawnej. Stanowi to wyraźne przeciwieństwo zasady określoności prawa i koliduje z art. 2 Konstytucji.
Wykluczenie dostawców z rynku w oparciu o niejasne, nietechniczne przesłanki jest ponadto sprzeczne z regulacjami przewidzianymi unijnym prawem łączności elektronicznej (w tym EKŁE) i taki system może zostać uznany za dyskryminujący i nieadekwatny. Co więcej, prawdopodobne są roszczenia o odszkodowanie oparte o polsko-chiński traktat o wspieraniu i ochronie inwestycji
Analiza Dentons i Audytel wyraźnie pokazuje, że podejście polskiego rządu znacznie różni się od tego przyjętego np. w Niemczech. Kraj ten nie dał organom publicznym kompetencji mogących skutkować wykluczeniem określonych dostawców sprzętu, oprogramowania lub usług z powodów związanych z cyberbezpieczeństwem.
Źródła: Huawei, Dentos, Audytel, Ministerstwo Cyfryzacji
Dodaj komentarz